Głównym zadaniem żołądka jest trawienie pokarmu. Jest to możliwe dzięki mechanicznemu i chemicznemu procesu trawienia. W jamie ustnej już ma miejsce wstępny rozkład skrobi (węglowodanów). Następnie przewodem pokarmowym nadtrawione jedzenie trafia do żołądka, gdzie ulega dalszemu rozdrobnieniu i przesuwa się do dwunastnicy, pod wpływem rytmicznego skurczu i rozkurczu żołądka. Chemiczny proces trawienia odbywa się dzięki obecności soków żołądkowych. Głównym składnikiem soku żołądkowego jest kwas solny, dzięki któremu w żołądku mamy niskie ph 1-2. W takich warunkach jest możliwy rozkład białka na polipeptydy pod wpływem pepsyn (enzymy aktywne w ph 1,6-3,2). Ilość soku żołądkowego wytwarzanego w ciągu doby to ok. 2,5-3l dziennie, a średnia pojemność żołądka to ok.1,5l.
Prawidłowy skład soku żołądkowego:
- ph około 1-2
- jony m.in. Na+, K+, Mg2+, H+, Cl-
- pepsynogen- przy niskim ph aktywowany do pepsyny- wstępny rozkładają białka
- lipaza-rozpoczyna rozkład tłuszczów
- śluz-chroni ściany żołądka przed kwasem solnym (przed samostrawieniem), działa bakteriobójczo
- czynnik wewnętrzny (czynnik Castle’a)-umożliwia wchłanianie wit. B12
- woda
Niedokwaszenie żołądka-objawy
Zdecydowanie większa gruba osób ma za wysokie ph żołądka -3-4. Dolegliwości, które sugerują o zaburzeniu zakwaszenia żołądka to:
- uczucie ciężkości po posiłkach wysokobiałkowych
- uczucie zalegania posiłku
- puste odbijanie
- zgaga, refluks i gazy
Częsta zgaga i refluks to często wynik niedokwaszenia żołądka, a nie jego nadmiaru. Najskuteczniejszą metodą do oceny ph soku żołądkowego jest ph-metria żołądka za pomocą sondy donosowej założonej na 24h.
Co poprawia pracę żołądka?
Jest kilka czynników, które mogą wspomóc proces trawienia, przywrócić prawidłowe ph soków żołądkowych i złagodzić objawy :
- skupienie się na jedzeniu (myślenie o jedzeniu wzmaga produkcję soków żołądkowych, 1/5 soków żołądkowych wytwarza się podczas tzw. fazy głodowej), dokładne gryzienie i przeżuwanie jedzenia
- odpowiednie spożycie Na+ i Cl+
- nie popijanie do posiłków (najlepiej nie pić 30 min. przed posiłkiem i 2h po posiłku)
- spożywanie pokarmów naturalnych i nieprzetworzonych
- surowe jedzenie i delikatna obróbka
- odpowiednia ilość spożywanej dobrej jakości wody mineralnej w ciągu dnia
- smaki, które pobudzają trawienie: kwaśny, słony, gorzki i myślenie o tych smakach
- kiszone i fermentowane jedzenie, kombucha
- przyjmowanie probiotyków
W ciężkich przypadkach niedokwasoty żołądka mogą być skuteczne diety GAPS, AIP czy post warzywno-owocowy. Dodatkowo gotowanie, przecieranie jedzenia czy miksowanie w pierwszej fazie sprawia, że jest lepsza dostępność soków żołądkowych do jedzenia.
Zioła, przyprawy i naturalne mikstury wspomagające proces trawienia
Jeżeli chcemy dodatkowo wspomóc proces trawienia, warto uzupełnić codzienny jadłospis o naturalne zioła i mikstury takie jak:
- mięta, bazylia, anyż, kolendra, pietruszka, aloes, koper, mniszek, rozmaryn, imbir
- szczypta soli himalajskiej na język, kilka minut przed jedzeniem (potrzymaj w ustach i połknij)
- ziołowe mieszanki i mikstury:
-amol
-krople żołądkowe
– sok z cytryny
Ocet jabłkowy– naturalna metoda na zakwaszenie żołądka
Główny składnik octu jabłkowego – kwas octowy – ma potwierdzone działanie antybakteryjne i antyseptyczne. Dodatkowo zakwasza żołądek: obniża ph, poprawia trawienie, zwiększa wydzielanie enzymów trawiennych i chroni przed patogenami.
Jak stosować w celu zakwaszenia żołądka:
- Dorośli: 2 łyżki octu jabłkowego+1/3 max ½ szklanki wody 10-15 min. przed posiłkiem zwłaszcza bogatym w białko
- Dzieci: 1 łyżeczka octu jabłkowego +1/2 szklanki wody 10-15 min. przed posiłkiem zawierającym białko zwierzęce
Betaina Hcl/Pepsyna- jak i kiedy stosować?
Jeżeli powyższe metody, których celem było stymulowanie wydzielania soków żołądkowych i obniżenie jego ph nie przyniosły pozytywnych efektów i dolegliwości trawienne dalej się utrzymują, warto sięgnąć po preparaty, które zawierają kwas solny i pepsynę np. Betaina HCl z pepsyną z Now Food czy Betaina HCl z Biovea.
Stosowanie betainy HCL zaczynamy od ½ tabletki na posiłek. Jeżeli nadal będzie pojawiać się np. zgaga czy inne dolegliwości zwiększamy dawkę do całej tabletki do kolejnego posiłku i o kolejne ½ tabletki do momentu aż pojawi się uczycie pieczenia/ciepła w żołądku. Następnie zmniejszamy dawkę o ½ tabletki i to będzie docelowa dawka, która powinna zablokować pojawienie się zgagi po posiłkowej i jednocześnie nie powodować uczucia pieczenia.
Nie można stosować HCL u osób przyjmujących NLPZ i kortykosteroidy. Leki te uszkadzają błonę śluzową żołądka. Działanie to może zostać pogłębione przy jednoczesnym przyjmowaniu betainy HCL. Podoba sytuacja może pojawić się przy przyjmowaniu octu jabłkowego.